به گزارش دیده‌بان صنعت زنبورداری ایران، اهمیت زنبورعسل در جهان هنوز هم علی‌رغم تأکیدات بزرگان علم و دانش مغفول مانده است. تعداد زنبور‌ها در جهان به طور نگران‌کننده‌ای کاهش پیدا کرده است. این اسطوره بقای کره زمین در همه عرصه‌های زندگی‌اش تنها فایده و اثربخشی مثبت بر کره خاکی است.

به گزارش بینا نیوز، زنبور‌های عسل با زنبور‌های دیگر فرق دارند و درعین‌حال بسیار شبیه آنها هستند، این‌گونه از زنبورها پرسودترین موجود برای گرده‌افشانی به شمار می‌روند. متأسفانه بسیاری از مردم زنبورهای بی عسل و گزنده را با این موجود سودمند اشتباه گرفته و از آن می‌ترسند یا از حشره‌کش‌ها استفاده می‌کنند.

ما نباید مسائل زیان سایر حشرات شبیه به زنبورعسل را گردن زنبور‌های عسل بیندازیم. آنها نوع دیگری از زنبور‌ها هستند؛ چون مهم‌ترین ویژگی شاخص زنبور‌های عسل، نظم در خوراک و رژیم غذایی است. انواع زنبور‌های دیگر شکارچی و مردار‌خوار هستند؛ اما زنبور‌های عسل گیاه‌خوارند و خود و بچه‌هایشان فقط از شیره و گرده موجود در گل‌ها تغذیه می‌کنند.

به گزارش دیده بان صنعت زنبورداری ایران، نظام زندگی و تقسیم کار زنبورهای عسل از عجایب خلقت است و هر بیننده‌ای را به تحسین وادار می‌کند، آنها برای همه امور زندگی خود نظم و تدبیر و تقسیم کار دارند و اتحادشان مثال‌زدنی است. هر نوع زنبور وظایفی را دارد و سیستم تنبیه و پاداش برای آن در نظر گرفته شده است.

همه می‌دانند که زنبور‌های عسل در کندو چه نظم زیبایی دارند، با هزاران زنبور کارگر که مدام مشغول تبدیل شهد گل‌ها به شیره شیرین معروفشان یعنی «عسل» هستند. اما بیشتر گونه‌های زنبور از میان بیش از ۲۰ هزار گونه در جهان موجوداتی تک زی هستند و به طور جمعی زندگی نمی‌کنند.

زنبورها خانه‌های خود را با موم می‌سازند و با مخلوط چسبناک شیرینی که از شهد و گرده گل‌ها به عمل می‌آوردند، “نان زنبورعسل”  را می‌سازند که  در عمل تخمیر  به دست می‌آید.

به گزارش بینا نیوز، این موجود خارق‌العاده دارای پنج چشم است و  هنگامی که از فاصله خیلی نزدیک به سر زنبورعسل نگاه کنید و سه بر‌آمدگی درخشان مثل تیله‌های شیشه‌ای در میان دو چشم آنها قرار گرفته است. درست است که این چشم‌ها کارشان دیدن تصویر چیزها نیست؛ اما این “نقطه‌های چشم‌مانند” می‌توانند شدت نور و شکل و فرم و پراکندگی آن را دنبال کنند و این به ردیابی زنبور‌های عسل بخصوص در هنگام تاریکی هوا کمک می‌کند.

ثابت شده در علم که برخی گیاهان به ارتعاش خاصی در زنبور‌های عسل واکنش نشان می‌دهد و گرده‌های خود را آزاد می‌کند، مثلاً بعضی گیاهان مثل گوجه‌فرنگی و علف جارو گرده‌های خود را در محفظه‌های بسته‌ای نگهداری می‌کنند که فقط سوراخ کوچکی در انتهای آن دارد، وقتی زنبور‌های عسل از راه می‌رسند، ماهیچه‌های بال‌هایشان را دقیقاً با ارتعاش مناسب به نوسان در می‌آورند و باعث می‌شوند که محفظه در مقابل این ارتعاش واکنش نشان دهد و گرده‌های خود را به روی بدن پر‌موی زنبور‌ها بپاشد.

برای زنبور‌ها، دامنه رنگ‌هایی که می‌توانند ببینند در محدوده رنگ‌های زرد‌ و نارنجی و سایه‌روشن‌های این دورنگ است؛ اما آنها می‌توانند گل‌های قرمز را هم از روی شکل و بوی آنها تشخیص دهند.

زنبورهای عسل بر طبق ژنتیک و عادات خود بیشتر هوای گرم را دوست دارند و در آفتاب لذت می‌برند. شور و شعفی در روزهای آفتابی در آنها دیده می‌شود و رقص و تحرک بیشتری دارند. اعجاب‌انگیز است که در هر ثانیه بال‌های زنبورعسل بیش از 2 هزار و به روایتی تا 4 هزار بار ارتعاش داشته باشد که به انرژی  زیادی نیاز دارد.

بیشترین میزان گوناگونی گونه‌های زنبور‌ها در صحرا‌ها و دشت‌های خشک مثل جنوب غربی امریکا و شرق مدیترانه و بخش‌هایی از جنوب آفریقاست. با اینکه در این مناطق دوره گلدهی گیاهان کوتاه است؛ اما آب‌وهوای گرم و خشک امکانات بسیاری برای لانه‌سازی برای زنبور‌ها فراهم می‌کند و جلوی بروز عفونت‌های قارچی را در آنها می‌گیرد، مشکلی که آنها در مناطق مرطوب معمولاً دارند.

از هر سه لقمه‌ای که انسان می‌خورد در ساخت یک‌لقمه‌اش زنبورعسل نقش دارد و اگر نباشد، گرده‌افشانی صورت نگرفته و گیاهان بارور نمی‌شوند و علوفه‌ای برای دام نمی‌ماند.

آنها تقریباً در همه غذا‌هایی که می‌خوریم، نقش دارند. بیش از ۱۵۰ محصول غذایی وجود دارد که نیازمند به گرده‌افشانی زنبور‌هاست یا این گرده‌افشانی در تولید آنها مؤثر است. نه فقط میوه‌ها و گیاهان که در مورد آنها این اثر مشهود است؛ بلکه بسیاری از ادویه‌ها، چاشنی‌ها، شیرین‌کننده‌ها، روغن‌ها، رنگ‌ها و غلیظ کننده‌ها و بسیاری دیگر.

به گزارش مرجع خبری تحلیلی علمی آموزشی صنعت زنبور عسل ایران، اصلاً  نمی‌توانیم فکرش را بکنیم که جهان بدون زنبورهای عسل چه جهانی خواهد بود؛ ولی مطمئن باشیم با پرورش و حفاظت ازاین‌گونه‌های بی‌نظیر هم به امنیت غذایی بشر و هم به بقای کره خاکی، تنوع زیستی، نظم اکوسیستم، بهبود کمی و کیفی میوه‌ها و محصولات زراعی و… کمک کرده‌ایم. بیایید در باغچه‌هایمان و در پارک‌ها و مزارع گونه‌های گیاهان دارویی بکاریم تا این حشره را حمایت کرده و به بقای کره خاکی و بهبود زیستن انسان و جانداران کمک کنیم./

یادداشت از: مهدی رفائی