به گزارش بینا نیوز، خطه زرخیز و سبزپوش شمال کشور همواره یک قطب توسعه محور در کشاورزی و دام بوده و صنعت زنبورداری آن نیز جایگاه ویژه دارد. استان مازندران از قطب های موفق پرورش زنبور عسل و تولید محصولات این حشره مفید در کشور است و به کانونی برای تولید عسل های خاص و پرطرفدار در کشور تبدیل شده است،

با مهندس «سید محی‌الدین میرمحمدی» مدیرعامل اتحادیه زنبورداران استان مازندران به گفتگو نشستیم.

به گزارش دیده‌بان صنعت زنبورداری ایران، ایشان  از 15 سال پیش عضو هئیت مدیره تعاونی زنبورداران شهر ساری بوده و به عنوان نائب رئیس در چند دوره فعالیت کرده است. اکنون نیز به عنوان عضو هئیت مدیره شرکت تعاونی زنبورداران شهر ساری  و مدیر عامل اتحادیه زنبورداران استان مازندران مشغول هستند.

وی همچنین به عنوان نماینده مازندران در صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری کشور نیز فعالیت می کند و یک دوره نیز عضو هئیت مدیره اتحادیه سراسری زنبورداران کشور بودند.

تحصیلات ایشان تا مرحله فوق لیسانس همگی در رشته های مرتبط با زنبورداری بوده است. میرمحمدی،  از مدیران متخصص و کارآزموده ای است که دانشگاه و مدارج علمی را به میدان تجربه عملی پیوند زده است.

بینا نیوز: جناب مهندس میرمحمدی، تصویری از فعالیت‌های مختلف زنبورداری استان مازندران و میزان تولیدات این استان ارائه دهید؟

میرمحمدی: استان مازندران با آب‌وهوای مناسبی که دارد به استانی مستعد برای پرورش زنبورعسل تبدیل شده و به سبب پوشش گیاهی منحصربه‌فرد در این اقلیم، عسل‌های متفاوتی تولید می‌شود. آب‌وهوای مناسب، باغات و شالیزارهای فراوان، جنگل‌های بکر هیرکانی، کوهستان و ییلاقات و دشت‌های سرسبز، سبب شده تا تنوع تولیدات عسل در مازندران نسبت به سایر مناطق بیشتر و مطلوب‌تر باشد.

مقام اول در تنوع عسل کشور به استان مازندران تعلق دارد و انواع عسل‌های تک گل، عسل مرکبات که عسل خاص این استان است و عسل یونجه و کلزا نیز به طور تخصصی در این استان تولید می‌شود.

عسل چهل گیاه، عسل گون و آویشن نیز در ارتفاعات بالادست استان تولید می‌شود و عسل بهارنارنج که بهترین نوع عسل مرکبات است و در فصل بهار تولید می‌شود، از نظر کیفیت و عطر از محصولات بسیار خاص و پرطرف‌دار است.

• چه تعداد کلنی و زنبوردار در استان مازندران فعالیت می‌کنند؟

حدود 700 هزار کلنی عسل در مازندران وجود دارد و بیش از 6500 نفر به طور مستقیم به زنبورداری در این استان می‌پردازند، متوسط کلنی‌های هر زنبوردار حدود 100 کندو است که بیشترین تعداد زنبوردار متعلق به بابل و بندپی است. سوادکوه  نیز در زمره شهرهای دارای زنبورداری و تعداد بالای کلنی است و در کل 15 تعاونی زنبورداری در این استان در زیرمجموعه اتحادیه زنبورداران استان مازندران، از شرق تا غرب استان فعالیت می‌کنند.

• از نظر سایر محصولات غیر عسلی زنبور، تولیدات به چه صورت است؟

الحمدلله در سال‌های اخیر با تبلیغات و آموزش‌های خوبی که برای رهایی از تک‌محصولی انجام شده، استان مازندران نیز از تولید سایر محصولات زنبورعسل عقب نمانده و شروع به فعالیت‌هایی برای تولید گرده گل و ژل رویال به شکل انبوه کرده است.

در تولید بره‌موم و زهر زنبور، تولید و فعالیت کمتر بوده؛ ولی اتحادیه در خصوص تولید این محصولات نیز کلاس‌های آموزشی فراگیر داشته و سعی داریم در استان در آینده نزدیک این تولیدات را نیز توسعه دهیم. سازمان جهاد کشاورزی و فنی حرفه‌ای نیز با همکاری اتحادیه کلاس‌های آموزشی و کارگاه‌های ترویجی خوبی در استان برگزار کردند.

این توسعه محصولات جانبی زنبورعسل سبب نگاهی نو توسط زنبورداران و اهالی این صنعت به زنبورداری و سبب پیگیری تولید و فروش بیشتر این محصولات شده که تولید و فروش گرده گل و ژل رویال رشد زیادی در استان داشته است.

•  استان مازندران هم استانی دوستدار طبیعت است، چه پیام و صحبتی در خصوص این روز دارید؟ از اهمیت زنبورعسل در چرخه طبیعت و فرهنگ‌سازی برای این روز بگویید؟

در وهله اول زنبورعسل یک حشره گرده‌افشان است و قبل از صحبت درباره تولید عسل باید این مزیت‌های طبیعی زنبورعسل در بقای طبیعت و گرده‌افشانی و کمک به تولید بذر و دانه مدنظر قرار گیرد. متأسفانه این  مسئله مهم در کشور هنوز جا نیفتاده است و اهمیت گرده‌افشانی بر همه مسلم نشده است. ارزش گرده‌افشانی زنبورعسل 143 برابر ارزش تولید عسل است که از نگاه بسیاری مسئولین و تصمیم گیران مغفول مانده است.

طی بررسی های کارشناسی در ایران هم ارزش گرده افشانی زنبور های عسل 110 برابرتولید عسل است و این اهمیت بالا مزید بر توجه بوده و باید بدانیم اگر زنبور عسل در مراتع ایران نباشد ، دشت ها و باغات ، حبوبات و نباتات از بین می روند و باید نگاه جدیدی به زنبور عسل و این حشره ریز مفید داشت که متاسفانه برخی از مسئولین فقط ریزی این حشره را می‌بینند و به بزرگی کارها و فواید آن و عملکرد درشت آن توجه ندارند و نادیده می گیرند و بر ماست که تبلیغ بیشتری کنیم و برای اهمیت این موجود و حفظ آن فرهنگ سازی کنیم.

• توصیه شما برای احیای اهمیت زنبور عسل چیست؟

ستادهای گرده افشانی که تاکید وزارت جهاد کشاورزی است در استان ها و شهرستان ها باید احیا شود تا فعالیت این ستادها و کمیته فنی زنبور عسل، همکاران در جهاد کشاورزی و اتحادیه ها این اهمیت را تبیین کرده و با احیای این ستاد و کمیته فنی به توسعه زنبورداری و احیای گرده افشانی اصولی و بازنگری بر قوانین مربوطه برای بهره مندی زنبوردار از گرده افشانی چاره اندیشی کنند.این دو کارگروه توانایی حل بسیاری از مشکلات را دارند.

• برای آگاهی باغداران، زارعین ، زمین داران و کشاورزان از اثرات گرده افشانی و اینکه خود را رقیب زنبوردار ندانند چه باید بکنیم؟

کشاورزان باید این نگاه رقابت و دشمنی با زنبورداران را ترک کنند و بدانند که گرده افشانی این موجودات سبب بهبود محصولات و بالارفتن راندمان کیفیت و تولید آنها خواهد شد و نگاه سنتی و شایعات و شنیده ها را رها کرده و از اهل علم و متخصصین تحقیقات اصولی کنند.

در سم پاشی ها کشاورزان باید زنبوردار را مطلع کنند و از سموم و کودهای استاندارد در فصل های مناسب  و با اطلاع رسانی استفاده کنند. باید فرهنگ سازی در اتحادیه ها و تعاونی ها صورت پذیرد و جهاد کشاورزی موظف است که در این مورد اطلاع رسانی کند ، باید سمومی را معرفی کند که برای حشرات گرده افشان مضر و کشنده نباشد و به شدت از استفاده از حشره کش ها و سم پاشی غیر اصولی جلوگیری، نظارت و مراقبت نموده و با افراد خاطی که سبب برهم خوردن نظم اکوسیستم می شوند مقابله و برخورد کنند. متاسفانه با تهدید این سموم مرگبار، زنبوردارها از تولید عسل مرکبات هراسان شدند و در اسکان کلنی ها در کنار باغات مرکبات احتیاط و تردید دارند./

پایان